Urlop wypoczynkowy jest przywilejem dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Powinien być przeznaczony na odpoczynek i regenerację sił. Żaden pracownik nie może się go zrzec. Czy praca na część etatu powoduje, że urlop ma inny wymiar niż standardowy? Jak policzyć wymiar urlopu dla niepełnoetatowca? Czy praca na część etatu, a wymiar urlopu wypoczynkowego to trudne zagadnienie?
Praca na część etatu, a wymiar urlopu wypoczynkowego
Żaden pracownik nie może być pozbawiony prawa do urlopu. Przy ustalaniu wymiaru urlopu nie ma znaczenia wysokość wynagrodzenia, stanowisko czy staż pracy w danej firmie. Przy zatrudnieniu na część etatu, wymiar urlopu zależy od:
- łącznego stażu pracy – czy wynosi więcej niż 10 lat, czy może mniej,
- wykształcenia – według przepisów zdobyte wykształcenie wlicza się do stażu urlopowego.
Lata stażu za naukę określa art. 155 Kodeksu pracy.
W przypadku liczenia wymiaru etatu należy zwrócić uwagę, czy okresy pracy i nauki pokrywają się. Jeżeli tak jest, należy przyjąć okres, który będzie korzystniejszy dla pracownika.
Jeśli łączny staż urlopowy jest krótszy niż 10 lat wtedy pracownik może skorzystać z 20 dni urlopu wypoczynkowego w ciągu roku. Natomiast jeżeli staż wynosi minimum 10 lat – wymiar wynosi 26 dni.
W sytuacji kiedy wykonywana jest praca na część etatu, a wymiar urlopu przelicza się proporcjonalnie do czasu pracy to urlop ten może wynieść nawet kilka dni w skali roku. Przy czym należy pamiętać, że urlop podaje się w wymiarze godzinowym, a 1 dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy.
Po wyliczeniu wymiaru urlopu, pracodawca zawsze powinien zaokrąglić wynik w górę do pełnego dnia, o czym mówi art. 1553 § 1 Kodeksu pracy.
Jak wyliczyć urlop?
Przykład 1.
Józef Kowalski zatrudniony jest na ¼ etatu.
Łączny staż urlopowy przekracza 10 lat, czyli wymiar urlopu wynosi 26 dni.
Wymiar urlopu za cały rok przy zatrudnieniu na ¼ etatu wynosi:
26 dni x ¼ etatu = 6,5 dnia – w zaokrągleniu 7 dni
7 dni x 8 godzin = 56 godzin
Praca na część etatu, a wymiar urlopu przy zatrudnienie w ciągu roku
Przy zatrudnieniu w ciągu roku wymiar urlopu wypoczynkowego dla pracownika liczy się proporcjonalnie. Osoba, która podejmuje pracę w trakcie roku kalendarzowego, prawo do urlopu nabywa z góry, proporcjonalnie do okresu zatrudnienia.
W sytuacji zatrudnienia w trakcie miesiąca, pracodawca ma obowiązek przyznania urlopu za miesiąc, w którym pracownik rozpoczął pracę, nawet gdy przepracował tylko jeden dzień. Wynika to z art. 1552a § 2 Kodeksu pracy, który mówi że niepełny miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca.
Jeśli pracownik przed ustaniem zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze, to wykorzystany urlop uwzględnia się przy wyliczeniu urlopu proporcjonalnego. Należy pamiętać, iż w razie zmiany pracy urlop nie powinien przekroczyć odpowiednio 20 lub 26 dni.
Inaczej wygląda to w przypadku pierwszej pracy. Wtedy bowiem urlop przysługuje po przepracowaniu pełnego miesiąca w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu. Istotne jest, że tutaj pracodawca nie ma obowiązku zaokrąglania wyniku do pełnych dni. Prawo do urlopu na standardowych zasadach pracownik taki zyskuje od 1 stycznia roku następnego.
Przykład 2.
Dariusz Kaczmarek rozpoczął pracę w nowym zakładzie pracy od 29 maja. Określony w umowie wymiar czasu pracy wynosi ¾. Pracę u poprzedniego pracodawcy zakończył 30 kwietnia. Łączny staż urlopowy przekracza 10 lat.
Wymiar urlopu (za rok, w którym rozpoczęto pracę) w przypadku pracy na ¾ etatu obliczyć następująco:
20 dni x ¾ etatu = 15 dni
15 dni / 12 miesięcy x 8 miesięcy (od maja do grudnia) =10 dni
10 dni x 8 godzin = 80 godzin
Praca na część etatu, a zmiana wymiaru czasu pracy w trakcie roku
Czasem zdarzają się sytuacje, gdy praca na część etatu rozpoczynana jest w ciągu roku. Wtedy urlop liczy się proporcjonalnie do wymiaru etatu oraz do okresu, w jakim występowała praca na część etatu.
Przykład 3.
Mariola Śliwka jest zatrudniona na ⅜ etatu. Od 1 października podpisała aneks, który podnosi wymiar czasu pracy do ½ etatu. Wymiar urlopu w ciągu roku to 26 dni.
1. Urlop należny od stycznia do września przy pracy na ⅜ etatu
26 dni x ⅜ etatu = 9,75 w zaokrągleniu 10 dni w ciągu całego roku
10 dni / 12 miesięcy x 9 miesięcy (styczeń – wrzesień) = 7,5 dnia ~ 8 dni
8 dni x 8 godzin = 64 godziny.
2. Wymiar urlopu od października do grudnia dla ½ etatu
26 dni x ½ etatu = 13 dni
13 dni / 12 miesięcy x 3 miesiące (październik – grudzień) = 3,25 ~ 4 dni
4 dni x 8 godzin = 32 godziny.
3. Łączny wymiar urlopu w ciągu roku wynosi:
64 godziny + 32 godzin = 96 godzin.
Źródło: poradnikpracownika.pl
Autor: Katarzyna Biel
