Przedsiębiorcy mają możliwość rozliczania kosztów związanych z zakupem samochodu osobowego w ramach leasingu operacyjnego (tzw. leasingu bieżącego) lub też leasingu finansowego. Leasing samochodu osobowego w firmie, w zależności od wybranego rodzaju umowy, wiąże się z innymi konsekwencjami podatkowymi. Od stycznia 2019 roku zostały wprowadzone zmiany w rozliczaniu pojazdów finansowanych leasingiem, które z pewnością nie zostały niezauważone przez podatników. Sprawdź, jak należy rozliczyć leasing samochodu osobowego zgodnie z nowymi przepisami!
Leasing finansowy samochodu osobowego
Biorąc samochód osobowy w leasing finansowy, przedsiębiorca może zakwalifikować do kosztów uzyskania przychodów część odsetkową dotyczącą rat leasingowych (pod warunkiem ich zapłaty). Ponadto podatnik ma prawo do wprowadzenia samochodu do ewidencji środków trwałych i amortyzowania go w czasie.
Do najczęstszych metod amortyzacji samochodu zalicza się:
- liniową metodę amortyzacji
Jest podstawowym sposobem amortyzacji samochodu osobowego. Stawka amortyzacji wynikająca z ustawowego wykazu (załącznik do ustawy o PIT) wynosi 20% w skali roku, co oznacza, że samochód będzie amortyzowany przez 5 lat.
- indywidualną metodę amortyzacji
Można ją zastosować do samochodów osobowych uznanych za używane (przed nabyciem użytkowane przez okres minimum 6 miesięcy) lub ulepszone (gdy przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ich ulepszenie stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej). Wówczas maksymalna stawka amortyzacji, jaką można zastosować dla samochodu osobowego, wynosi 40% w skali roku, co w konsekwencji oznacza, że samochód będzie amortyzowany przez 2,5 roku.
W przypadku samochodu osobowego o wartości powyżej 10 000 zł, nie ma możliwości zastosowania amortyzacji jednorazowej.
W związku z nowelizacją ustawy o PIT sposób rozliczania pojazdów uległ dużym modyfikacjom. Od 1 stycznia 2019 roku podatnicy mogą ujmować odpisy amortyzacyjne w kosztach uzyskania przychodów do wartości 150 000 zł. Oznacza to, że podatnicy ujmą w kosztach uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne w większej wysokości niż do końca 2018 roku. Wynika to bezpośrednio z art. 23 ust. 1 pkt 4 znowelizowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Przykład 1.
Pani Izabela 20 stycznia 2020 roku zakupiła pojazd osobowy na firmę finansowany leasingiem finansowym o wartości 130 000 zł. Czy możliwe jest amortyzowanie i dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od całej wartości pojazdu, mimo że wartość początkowa znacznie przewyższa kwotę 20 000 euro?
Tak, z uwagi na nowelizację ustawy o PIT pani Izabela może ujmować w kosztach odpisy amortyzacyjne od pełnej wysokości pojazdu osobowego, ponieważ limit 20 000 euro został 1 stycznia 2019 roku zastąpiony limitem 150 000 zł (w przypadku pojazdów osobowych).
Od 2019 roku zmianie uległ również sposób rozliczania wydatków związanych z eksploatacją pojazdu (paliwo, naprawy, myjnia). To, czy koszty będą rozliczane w 100% czy w 75% zależy bowiem od tego, czy pojazd będzie wykorzystywany jedynie w celach działalności gospodarczej, czy również w celach prywatnych. Więcej informacji w artykule: Zmiana sposobu rozliczania samochodów osobowych w firmie od 2019 roku.
Leasing operacyjny samochodu osobowego
Użytkując samochód osobowy na podstawie leasingu operacyjnego, przedsiębiorca nie wprowadza go do ewidencji środków trwałych ani nie amortyzuje go w czasie. Amortyzacji pojazdu dokonuje firma leasingowa, gdyż to ona przez cały okres leasingu jest właścicielem pojazdu.
Do końca 2018 roku podatnicy nie stosowali żadnych ograniczeń w zaliczaniu wydatków związanych z ratami leasingowymi czy pozostałymi wydatkami związanymi z eksploatacją leasingowanego pojazdu osobowego do kosztów uzyskania przychodów. Jednak od stycznia 2019 roku do kosztów uzyskania przychodów możliwe jest ujęcie:
- wydatków związanych ze spłatą rat leasingowych jedynie do wysokości 150 000 zł w stosunku do wartości samochodu osobowego. Istotne jest jednak to, że ograniczenie odnosi się jedynie do części raty, która dotyczy spłaty wartości początkowej samochodu wraz z nieodliczonym podatkiem VAT. Część odsetkowa może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w całości.
Potwierdzeniem powyższego jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 11 lutego 2019 roku o sygn. 0115-KDIT3.4011.545.2018.2.MR, w której czytamy:
„(…) opłaty wynikające z umów leasingu podlegają ograniczeniu określonemu w art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy w części dotyczącej spłaty wartości samochodu osobowego. Limit ten nie dotyczy części odsetkowej tych opłat”.
Przykład 2.
Pani Magdalena jako zwolniony podatnik VAT zawarła w styczniu 2020 roku umowę leasingu operacyjnego na pojazd osobowy. Wartość początkowa pojazdu wynosi 168 000 zł brutto. Co miesiąc pani Magdalena otrzymuje fakturę za ratę leasingową, której wartość wynosi 3550 zł brutto (gdzie 50 zł to część odsetkowa raty). Czy pani Magdalena może ująć w kosztach uzyskania przychodów całą wartość raty leasingowej?
Nie, w związku z nowelizacją ustawy o PIT pani Magdalena może ująć w kosztach wartość rat leasingowych do równowartości 150 000 zł, czyli 3125 zł oraz część odsetkową raty w wysokości 50 zł . Zatem pani Magdalena ujmie w kosztach fakturę w kwocie 3175 zł.
Obliczenia:
3500 zł x 150 000 / 168 000 = 3125 zł
3125 zł + 50 zł = 3175 zł
Przykład 3.
Pan Michał jest czynnym podatnikiem VAT i zawarł w styczniu 2020 roku umowę leasingu operacyjnego na pojazd osobowy. Wartość początkowa pojazdu wynosi 168 000 zł netto (38 640 zł VAT). Co miesiąc pan Michał otrzymuje fakturę za ratę leasingową, której wartość wynosi 3500 zł netto (805 zł VAT). Pan Michał odlicza od wydatków związanych z pojazdem 50% VAT. Czy może on ująć w kosztach uzyskania przychodów całą wartość raty leasingowej?
Nie, w związku z nowelizacją ustawy o PIT pan Michał może ująć w kosztach wartość rat leasingowych do równowartości 150 000 zł, czyli 3125 zł.
Obliczenia:
Ustalenie wartości początkowej samochodu wraz z nieodliczonym podatkiem VAT:
168 000 + (38 640 x 50%) = 187 320 zł
Ustalenie podatku VAT, który nie podlega odliczeniu z faktury za ratę leasingową:
805 x 50% = 402,50
Ustalenie wartości raty powiększonej o nieodliczony VAT
3500 + 402,50 = 3902,50
Wartość raty która stanowi koszt uzyskania przychodu:
3902,50 zł x 150 000 zł / 187 320 zł = 3125 zł
(Przykład dotyczy rozliczenia raty kapitałowej dotyczącej wartości początkowej pojazdu leasingowanego. Część odsetkowa raty może być ujęta w kosztach uzyskania w całości)
- wydatków na eksploatację auta osobowego w leasingu (zakup paliwa, przeglądy, naprawy) w wysokości 75% kosztów (limit dotyczy również nieodliczonej części podatku VAT) – w przypadku pojazdów użytkowanych nie tylko na cele działalności gospodarczej, lecz także na inne cele, np. prywatnie lub zaliczanie wydatku w całości (100% kosztów), jeżeli podatnik będzie wykorzystywał pojazd tylko w działalności gospodarczej (przy czym stanowiło będzie o tym prowadzenie kilometrówki dla celów VAT).
Warunkiem świadczącym, że dany pojazd osobowy jest wykorzystywany wyłącznie w celach działalności gospodarczej, jest prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu. W przypadku nieprowadzenia kilometrówki u czynnych podatników VAT, pojazd zostaje automatycznie uznany za wykorzystywany w sposób mieszany i w związku z tym należy stosować ograniczenie dotyczące księgowania wydatków związanych z wykorzystaniem pojazdu do kosztów firmowych. Natomiast w przypadku nievatowców, prowadzenie takiej ewidencji jest zalecane, w celu udowodnienia wykorzystywania pojazdu wyłącznie w firmie.
- wydatków związanych z ubezpieczeniem AC samochodu w leasingu do wysokości 150 000 zł w stosunku do wartości samochodu określonej w polisie.
Leasing samochodu osobowego – porównanie
| Leasing operacyjny samochodu osobowego | Leasing finansowy samochodu osobowego |
| do kosztów zalicza się opłaty leasingowe, raty do równowartości samochodu osobowego 150 000 zł (tylko w części dotyczącej spłaty wartości początkowej, część odsetkową ujmuje się w całości) | do kosztów zalicza się wyłącznie część odsetkową rat leasingowych |
| amortyzuje finansujący | amortyzuje korzystający |
| koszty eksploatacyjne wlicza się do kosztów uzyskania przychodu w zależności od tego, czy pojazd jest wykorzystywany jedynie w działalności (i podatnik posiada dokumentację potwierdzającą ten fakt), czy też nie | kosztem podatkowym są odpisy amortyzacyjne do limitu 150 000 zł |
| pojazd niefirmowy | koszty eksploatacyjne wlicza się do kosztów uzyskania przychodu w zależności od tego, czy pojazd jest wykorzystywany jedynie w działalności (i podatnik posiada dokumentację potwierdzającą ten fakt), czy zarówno w działalności, jak i prywatnie |
| pojazd firmowy |
Leasing samochodu osobowego a VAT
Leasing samochodu osobowego daje możliwość rozliczania VAT na dwa sposoby zależne od celów, w jakich pojazd jest użytkowany w firmie przez przedsiębiorcę.
Jeżeli samochód osobowy jest wykorzystywany zarówno do celów prywatnych, jak i służbowych lub dopuszcza się choćby potencjalną możliwość takiego użytku, podatnik ma prawo do odliczenia jedynie 50% kwoty podatku VAT od wszystkich rat leasingowych. Co istotne, ograniczenie w wysokości 50% odliczenia dotyczy również wydatków związanych z bieżącą eksploatacją pojazdu, również paliwa.
W sytuacji, gdy przedsiębiorca zadeklaruje, że samochód osobowy jest wykorzystywany jedynie w prowadzonej działalności gospodarczej – ma prawo do pełnego odliczenia podatku VAT. W tym przypadku nie ma żadnych ograniczeń, ale bezwzględnym wymogiem jest:
- zgłoszenie do urzędu skarbowego pojazdu jako firmowego na formularzu VAT-26,
- ewidencjonowanie przejechanych tras w ewidencji przebiegu pojazdu do celów rozliczenia podatku VAT (prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu),
- sporządzenie regulaminu wykorzystywania samochodu w firmie,
- użytkowanie pojazdu tylko w działalności (użytek prywatny jest wykluczony).
Przepisy zmieniające sposób rozliczenia samochodów osobowych nie odnoszą się do rozliczeń na gruncie VAT.
Reasumując, od 2019 roku podatników obowiązują nowe zasady rozliczania samochodów osobowych wykorzystywanych w działalności. Zmiany dotyczą rozliczania kosztów leasingu, amortyzacji samochodów. Zmiany dotyczą wyłącznie podatku dochodowego, na gruncie podatku VAT podatnicy nadal mają dwie możliwości – odliczanie 50% lub 100% VAT.
Źródło: poradnikprzedsiebiorcy.pl
autor: Angelika Borowska
