Nowy JPK, który pierwsze firmy (dużych przedsiębiorców) będzie obowiązywał już od kwietnia 2020 roku, ma być bardziej szczegółowy. Podatnicy będą musieli zatem zawierać w nim jeszcze więcej informacji niż w dotychczas składanych deklaracjach. Mimo że ma on zawierać dane obecnie obowiązującego JPK_VAT i deklaracji VAT-7/7K, to ustawodawca rozbudował go o dodatkowe oznaczenia. Jednym z nich są obowiązkowe kody towarów w JPK, które mają na celu ułatwienie ustawodawcy weryfikacji nabywanych towarów np. czy zawarte są one w katalogu towarów wrażliwych (załącznik nr 15 ustawy o VAT). Sprawdźmy, jakie wyróżniamy kody towarów w JPK.

Kody towarów w JPK – czy obowiązują one w bieżącym JPK_VAT?

Aktualnie obowiązująca struktura JPK_VAT (wersja 3) nie zawiera w sobie kodów sprzedawanych towarów lub usług, które należałoby w niej wyszczególniać. Aktualnie urzędy skarbowe posiłkują się danymi PKD podatników wykazywanych w CEIDG-1 lub w KRS. Sprawdzają one, jaki profil działalności ma podatnik i na tej podstawie analizują, czy sprzedaż obejmuje towary/usługi wrażliwe. Jest to dla urzędników stosunkowo pracochłonny proces.

Zgodnie z uzasadnieniem projektu do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, „w rozporządzeniu przewidziano pewne nowe pola, względem obecnie obowiązującej informacji z prowadzonej ewidencji (JPK_VAT). Te nowe pola mają na celu poprawę precyzji analiz dokonywanych z wykorzystaniem plików JPK_VAT, co umożliwi zwiększenie efektywności działania organów KAS”.

Kody towarów w JPK 7VM i JPK 7VK – jak będzie się je oznaczać?

Nowy plik JPK_VAT ma na celu zastąpienie deklaracji VAT oraz JPK_VAT i tym samym ułatwić rozliczenia z fiskusem. Jednakże, mimo że podatnik będzie składał jeden plik zamiast dwóch odrębnych, to będzie on znacznie bardziej rozbudowany. W związku z tym podatnicy bądź sami księgowi będą musieli się wykazać skrupulatnością przy jego tworzeniu. Podatnik będzie zobowiązany m.in. do informowania fiskusa o 13 grupach sprzedawanych produktów.

Zamieszczane kody towarów w JPK odegrają kluczową rolę w weryfikacji sprzedaży podatnika. Ułatwią one analizę dokonywanych transakcji gospodarczych w firmie i przyczynią się do dokładniejszego typowania firm do kontroli podatkowej lub do samych czynności sprawdzających.

Kody towarów w JPK nie dotyczą faktur kosztowych. Podatnicy będą mieć tylko obowiązek oznaczania przy fakturze zakupu procedur transakcji jako:

→MK – w przypadku faktur oznaczonych adnotacją „metoda kasowa”,

→ VAT_RR – w przypadku faktury VAT RR, o której mowa w art. 116 ustawy,

→ WEW – w przypadku dokumentu wewnętrznego, przykład: dokonanie rocznej korekty podatku naliczonego w związku ze zmianą współczynnika odliczenia podatku naliczonego,

→ MPP – transakcja objęta obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności,

→ IMP – oznaczenie dotyczące podatku naliczonego z tytułu importu towarów, w tym importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy.

W przypadku braku wymienionych oznaczeń – pole pozostaje puste.

Kody towarów w JPK prezentowane są za pomocą symboli GTU_01 – GTU_13. Każdy kod odpowiada za konkretny rodzaj transakcji. Co oznaczają kody? Wyjaśniamy w poniższej tabeli:

Nazwa pola	Opis pola
GTU_01	Dostawa napojów alkoholowych – alkoholu etylowego, piwa, wina, napojów fermentowanych i wyrobów pośrednich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym.
GTU_02	Dostawa towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy.
GTU_03	Dostawa oleju opałowego w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym oraz olejów smarowych, pozostałych olejów o kodach CN od 2710 19 71 do 2710 19 99, z wyłączeniem wyrobów o kodzie CN 2710 19 85 (oleje białe, parafina ciekła) oraz smarów plastycznych zaliczanych do kodu CN 2710 19 99, olejów smarowych o kodzie CN 2710 20 90, preparatów smarowych objętych pozycją CN 3403, z wyłączeniem smarów plastycznych objętych tą pozycją.
GTU_04	Dostawa wyrobów tytoniowych, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym.
GTU_05	Dostawa odpadów – wyłącznie określonych w poz. 79-91 załącznika nr 15 do ustawy.
GTU_06	Dostawa urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, wyłącznie określonych w poz. 7-9, 59-63, 65, 66, 69 i 94-96 załącznika nr 15 do ustawy.
GTU_07	Dostawa pojazdów oraz części samochodowych o kodach wyłącznie CN 8701 – 8708 oraz CN 8708 10.
GTU_08	Dostawa metali szlachetnych oraz nieszlachetnych – wyłącznie określonych w poz. 1-3 załącznika nr 12 do ustawy oraz w poz. 12-25, 33-40, 45, 46, 56 i 78 załącznika nr 15 do ustawy.
GTU_09	Dostawa leków oraz wyrobów medycznych – produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne.
GTU_10	Dostawa budynków, budowli i gruntów.
GTU_11	Świadczenie usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w Ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.
GTU_12	Świadczenie usług o charakterze niematerialnym – wyłącznie: doradczych, księgowych, prawnych, zarządczych, szkoleniowych, marketingowych, firm centralnych (head offices), reklamowych, badania rynku i opinii publicznej, w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych.
GTU_13	Świadczenie usług transportowych i gospodarki magazynowej – Sekcja H PKWiU 2015 symbol ex 49.4, ex 52.1.

Zakwalifikowanie faktury sprzedaży do danego kodu produktu odbywa się poprzez zaznaczenie „1” w strukturze we właściwym polu – pod symbolem GTU_01 do GTU_13. W przypadku, gdy dana faktura sprzedaży nie kwalifikuje się pod żaden symbol GTU, to pod każdym z symboli wskazuje się puste pole.

Przykład 1.

Pan Stanisław dokonał sprzedaży towarów z grupy 01, 02, 05. W takim wypadku na nowym pliku JPK przy danej fakturze wskazuje „1” odpowiednio w polu „GTU_01”, „GTU_02” i „GTU_05”.

Kody towarów w JPK nie są oznaczane w przypadku zapisów sprzedaży, które przedstawiają sprzedaż ewidencjonowaną na kasie rejestrującej czy zapisów sprzedaży nieudokumentowanej fakturami (np. sprzedaż bezrachunkowa) oraz sprzedaży nieobjętej obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej. Kodów towarów w JPK nie stosuje się również w przypadku transakcji zakupu skutkujących pojawieniem się VAT należnego (np. WNT, import usług).

Oprócz kodów towarów w JPK podatnik będzie dokonywał w nowym JPK dodatkowych oznaczeń sprzedaży np. MPP, jeżeli sprzedaż będzie objęta mechanizmem podzielonej płatności.

Błędne kody towarów w JPK – czy podatników czekają kary?

Za błędy w nowym JPK fiskus będzie karać. Tyczy się to również błędów w nieprawidłowym przyporządkowaniu kodów towarów i usług. Sankcja za błędy ma wynosić 500 zł, więc każdy błąd w nowym JPK zdecydowanie uderzy podatników w ich portfele. Przy tym podatnik może uniknąć kary, jeśli w ciągu 14 dni od wykrycia błędu (przez siebie lub fiskus) dokona stosownych wyjaśnień, bądź od razu dokona korekty pliku JPK. MF zastrzega, że kary będą dotyczyły najpoważniejszych błędów, które utrudniają fiskusowi analizę danych. Przedsiębiorcy mogą zatem spać spokojnie – za literówki nie powinny być naliczane kary. Niemniej jednak nie ma jeszcze oficjalnego katalogu, w którym wymienione zostałyby błędy dopuszczalne (niekarane) oraz błędy niedopuszczalne (karane). W związku z tym nie można jeszcze jednoznacznie stwierdzić, jak będą traktowane nieprawidłowości, generowane przez niepoprawnie uzupełnione kody towarów w JPK.

Analizując kody towarów w JPK, możemy wnioskować, że przez to, że niektóre kody zawierają szeroki zakres rodzajów towarów, to nie trudno będzie o pomyłkę ze strony przedsiębiorców w ich oznaczaniu. Może też się zdarzyć, że do jednej faktury sprzedaży (uwidocznionej w JPK) będzie mogło przypadać wiele kodów towarów, a w niektórych przypadkach – żaden (np. dla niektórych produktów spożywczych tj. mleko czy chleb).

Przykład 2.

Pan Władysław w nowym JPK_V7M (rozlicza się miesięcznie) fakturę sprzedaży wykazał w kodzie GTU_01. Sprzedaż jednak dotyczyła wyrobów tytoniowych, które powinny być wykazane w kodzie GTU_04. Fiskus zadzwonił do podatnika z informacją o zawartym złym kodzie. Podatnik musi w terminie 14 dni skorygować JPK_V7M, aby nie zostać narażonym na konsekwencje karne – naliczenie sankcji 500 zł.

Podsumowując, rozbudowane kody towarów w JPK mogą ułatwić pracę urzędnikom urzędu skarbowego, ale nie samym podatnikom. W związku z tym, gdy wejdą nowe JPK, podatnik będzie musiał postawić na system, który umożliwi automatyczne nadawanie kodów oraz innych oznaczeń, aby nie doszło do pomyłki i tym samym do kar z nią związanych.

Źródło: poradnikprzedsiebiorcy.pl